Van passief naar nul-energie

Wie een energiezuinige woning laat (ver)bouwen, zet een mooie stap richting duurzame toekomst. Maar dat is niet alles. “Duurzaam bouwen is een nuloperatie als je niet duurzaam leeft.”

De Belg leeft op grote voet. Ecologisch toch. Want onze gemiddelde voetafdruk bedraagt zo maar eventjes 8,1 hectare, terwijl onze wereldbol maar 2,1 hectare per persoon kan dragen. Gelukkig kunnen we daar iets aan doen, bijvoorbeeld door onze woning duurzaam op te trekken of te laten verbouwen.

“Als bouwheer kan je bovendien extra maatregelen nemen en dus nog een stuk verder gaan dan de wettelijke voorschriften je opleggen”, aldus aldus Stijn Vandevoordt, redacteur van Livios, een informatiewebsite voor (ver)bouwers. “Bijvoorbeeld door te werken met regenwaterrecuperatie of door zonnepanelen of een ander systeem voor hernieuwbare energie te installeren. Het ultieme wat je kan bereiken, is volledige energieonafhankelijkheid, maar daar staat wel een serieuze investering tegenover.”

Houtskeletbouw

Geert Francen en Katty Es zijn alvast in dat concept geslaagd. Ze kwamen in contact met Arkana, specialist in energiezuinige houtskeletbouw. Dat bleek het concept waar ze naar op zoek waren. Francen: “Houtskeletbouw was een bewuste keuze. Het wonen zonder verbruik van gas of huisbrandolie past precies in onze duurzame manier van leven.” Maar dat bleek nog niet genoeg voor het koppel. Zij wilden meer dan een passiefhuis en namen extra maatregelen. Door het aanbrengen van zonnepanelen, een dubbele teller en een warmtepomp werd het zowaar een nul-energiewoning. En voor natuurlijke verwarming zijn er de grote glaspartijen in de naar het zuiden gerichte achtergevel. De voorziene screens houden dan weer de binnentemperatuur gelijkmatig, zeker wanneer de zon al te enthousiast zou schijnen.

Het huis mocht niet te compact en bunkerachtig zijn

– Geert Francen & Katty Es

Voordelen geïsoleerde woning

Francen en Es zijn een vrij uitzonderlijk voorbeeld. De vraag is of er bij de Vlaming in het algemeen ook goodwill bestaat om energiezuinig te (ver)bouwen. Vandevoordt meent van wel: “Mensen beseffen dat een niet-geïsoleerde woning gewoon niet meer van deze tijd is. Ten eerste omdat de energieprijzen alleen maar blijven stijgen en ten tweede omdat isoleren nu eenmaal goed is voor het milieu: de CO2-uitstoot van je woning wordt er een stuk lager door.” En dat zijn niet de enige voordelen: energiezuinig wonen biedt bijvoorbeeld ook heel wat comfort – in een goed geïsoleerde woning is het veel aangenamer wonen, omdat zowel koude als overtollige warmte efficiënt worden buitengehouden.

Mensen beseffen dat een niet-geïsoleerde woning gewoon niet meer van deze tijd is

– Stijn Vandevoordt

Eigenlijk zijn er geen nadelen aan energiezuinig bouwen of renoveren. Al blijft er toch één hardnekkig vooroordeel bestaan: het esthetisch resultaat dat te wensen zou overlaten. Te veel consumenten gaan er nog van uit dat als alle energie binnen de woning moet worden gehouden, de woning zélf de aanblik krijgt van een hermetische bunker. Wie naar de woning van Francen en Es kijkt, ziet meteen in dat dit absoluut niet het geval is. “Toegegeven, we hebben hiervoor iets meer uitgegeven dan we in eerste instantie hadden gepland. Dat komt omdat we een passiefhuis wilden bouwen met toch heel wat speelse elementen. We wilden in geen geval een gesloten voorgevel en het huis mocht niet te compact en bunkerachtig zijn.” Anders gezegd: het kan dus, maar zal misschien wel wat meer kosten.

Nuloperatie

Vandevoordt wil vooral een pleidooi houden voor energiezuinig wonen in het algemeen. “Want als je alleen energiezuinig bouwt en voor de rest ecologisch op grote voet leeft, heb je natuurlijk een nuloperatie. Stel dat je investeert in energiezuinige LED-verlichting maar de lichten dag en nacht laat branden, dan is dat een maat voor niets. En wat ben je met een passiefhuis als je elke dag 100 kilometer met de wagen rijdt naar en van je werk?” Energievriendelijk wonen is dus een all-in pakket, zoveel is duidelijk.