Lage-energiewoning voor comfort én besparingen

Voor de medeoprichter van Moka Architectuur ging een droom in vervulling. Matthias D’Hooge is er immers in geslaagd om zijn duplex aan de Chazallaan in Schaarbeek om te toveren tot een modelwoning op het gebied van energiezuinigheid. Gelegen op de twee hoogste verdiepingen, baadt het appartement vandaag in natuurlijk licht. ’s Morgens groet de geur van vers gebakken brood je vanaf het gelijkvloers.

In niets lijkt de duplex nog op het oorspronkelijke gebouw dat toch al dateert uit 1924. Dat de verbouwing tot een lage-energiewoning geen sinecure was, mag duidelijk zijn. Want hoe begin je aan zo’n renovatie?

Begin bij het begin

De renovatie van Mattias D’Hooge start in 2013 wanneer hij 180.000 euro veil heeft voor het appartement. Het Gewest voorspelde toen dat de verbouwing weinig om het lijf zou hebben. Maar daar denkt Mattias na afloop toch anders over. “Het was een hele uitdaging om deze eerder klassieke duplex aan te passen aan de lage-energiestandaard. Op aandringen van de verkopers hebben we de drie schoorstenen moeten behouden. Eigenlijk dik tegen onze zin. De dakrenovatie komt volledig uit eigen zak, goed voor een derde van ons renovatiebudget. Maar we hebben nergens spijt van!”

Beglazing als makkelijke keuze

Beroepshalve wist Mattias gelukkig dat bijna 90% van de Brusselse woningen heel slecht geïsoleerd is. De drievoudige beglazing op de 4^de verdieping was dan ook geen moeilijke keuze. “Op het derde hebben we de dubbele beglazing daarentegen wel behouden. Het zou jammer geweest zijn die weg te halen, omdat ze nog 20 jaar mee kan.”

Gezond verstand rendeert

De combinatie van gezond verstand en duurzame ingrepen is typerend voor Mattias’ aanpak. En met succes zo blijkt, want hij produceert vandaag meer energie dan dat ze verbruiken. En dat dankzij acht fotovoltaïsche zonnepanelen en een goede isolatie. “Doorgaans verbruik je 150 kilowattuur per m² per jaar om een woning te verwarmen. De passiefnorm voor nieuwbouw bedraagt 15 kWh. Wij mikten op 30 kWh en zijn uiteindelijk op 33-34 uitgekomen, wat nog altijd heel goed is. We liepen daardoor de zeer-lage-energiestandaard op een haar na mis, maar rouwig zijn we daar allerminst om.”

Isoleren en nog eens isoleren

Het koppel deed er net geen jaar over om de duplex van ongeveer 125 m² instapklaar te maken. Voor de binnenisolatie investeerde Mattias in 12 centimeter dikke wanden uit houtvezel, kurkengevelbekleding en platen met een dikte van 26 à 27 centimeter voor onder het dak. Voorts werkte hij alle koudebruggen weg en maakte hij een buitenterras van milieuvriendelijke platen van 16 centimeter dik. Ten slotte plaatste hij ook nog een airconditioninginstallatie.

En dan het papierwerk

Alleen moest toen nog het grote werk beginnen. “Er kroop heel veel tijd in het samenstellen van de dossiers, het nemen van foto’s, de ingaande en uitgaande communicatie met de aannemer over bestekken die niet correct waren opgemaakt”, aldus Mattias. Ook het aanvragen van de premies voor de renovatie verliep nogal ingewikkeld. De duplex aan de Chazallaan kwam in aanmerking voor zowel renovatiespremies (aan te vragen vóór de werken) als energiepremies (aan te vragen na afloop van de werken). Daarbovenop was hij in de running voor het label Voorbeeldgebouw. Een prijs die de baas van Moka Architectuur in 2016 in ontvangst mocht nemen, weliswaar tegen de voorwaarden van 2013.

Administratieve wedstrijd vereenvoudigen graag

De renovatie koste uiteindelijk bijna 120.000 euro waarvan Mattias 45.000 euro recupereerde via premies en het label Voorbeeldgebouw. Maar dat kreeg hij niet zomaar in z’n schoot geworpen. “Eerlijk? Zonder hulp van een architect is het onbegonnen werk om het label Voorbeeldgebouwen binnen te halen. Het is bijna een wedstrijd.” Hij waarschuwt ook voor derden die de administratie op zich willen nemen, maar terloops wel grote winstmarges boeken. “De formaliteiten zou ik willen harmoniseren, vereenvoudigen en correct uitleggen aan het grote publiek. Vandaag moet je al enorm gemotiveerd zijn om je aan een grondige renovatie te wagen. En dat is jammer, want ik vind het een goede zaak dat passief verplicht is in Brussel. Het wooncomfort kan ik iedereen aanraden!”

Renoveren of passief bouwen?

Renovatie of investeren in een nieuwbouw die meteen aan de passiefnorm voldoet? Mattias D’Hooghe heeft geen pasklaar antwoord. Het comfort, de ligging en de lichtinval van zijn duplex zijn voor hem onbetaalbaar. Maar tegelijk kan je er ook moeilijk omheen dat renoveren volgens de huidige milieunormen gemiddeld  15 à 20 % meer kost dan een nieuwbouw. Zonder premies weliswaar.