Een eigen huis? Dat kan ook anders
Onze manier van wonen evolueert mee met de noden van de maatschappij, waardoor de traditionele baksteen in onze maag stilaan plaatsmaakt voor lichter verteerbare woonvormen. Waarom niet met meerdere gezinnen samenwonen, of kiezen voor een verplaatsbaar huis?
Cohousing
Federico Bisschop
Zaakvoerder Cohousing Project
Wat houdt deze woonvorm precies in?
“Cohousingprojecten bestaan uit zes tot zesendertig volledig uitgeruste privéwoningen met hun eigen keuken en badkamer, met daarnaast uitgebreide gemeenschappelijke voorzieningen. De gemeenschappelijke delen omvatten een ‘centraal gebouw’, een voetgangersstraat, speelpleintjes en ontspanningsruimten. Cohousing probeert de voordelen van woningen in private eigendom te combineren met het delen van gemeenschappelijke voorzieningen en een verhoogd gemeenschapsgevoel. Privacy is bij cohousing heel belangrijk.”
Wat zijn de voor- en nadelen?
“Wonen in een cohousingproject is gewoon slimmer. Er zijn immers heel wat zaken die je niet elke dag nodig hebt (logeerkamers, grasmaaiers, schommels, tenten, kinderfietsen, je auto…) en die je gerust kan delen met buren. Zo word je in één keer een stuk rijker. Daarnaast speelt het sociale aspect een grote rol. Eenzaamheid en sociale isolatie is een groot probleem in onze maatschappij. Het is ook niet zo dat je meteen de beste vrienden moet zijn met iedereen, maar toch is een nabij contact enorm veel waard. Beter een goeie buur dan een verre vriend. We zien eigenlijk weinig nadelen, want er wordt veel vergaderd omdat de collectieve zaken door de bewoners zelf worden beheerd.”
Welke doelgroepen voelen zich aangesproken in zo’n woonvorm?
“Werkelijk iedereen kan cohousen. De ideale bewonersgroep bestaat uit een mix van singles, koppels, gezinnen met kinderen en ouderen. Zo vul je elkaar perfect aan. Iemand die gepensioneerd is, heeft misschien zin om even op de kinderen te letten, terwijl de jongere generatie zware klussen op zich kan nemen. Je creëert een soort microklimaat, een beperkte wijk waarin veel gemeenschappelijk is en iedereen elkaar kent. Ook voor de kinderen is het handig, want ze moeten zelden of nooit zeuren of er vriendjes mogen komen spelen. Je moet wel leren dat je dus niet alles rondom je huis zelf in je eentje kan beslissen. Er zijn altijd buren.”
Kangoeroewonen
Prof.dr. Daily Wuyts
Eigenaarsbond
Wat houdt deze woonvorm precies in?
“Het concept van een kangoeroewoning mixt zelfstandigheid en zorg. Het principe is eenvoudig: twee gezinnen wonen op één stuk grond. Het is een creatieve oplossing voor de vaak hoge grond- en bouwprijzen. In dit concept kan een oorspronkelijke woning verbouwd worden tot twee onafhankelijke wooneenheden. Zo kunnen twee gezinnen apart wonen, hun privacy behouden en toch beroep doen op elkaars hulp. Vaak zijn het ouders en kinderen die zo een win-winsituatie creëren. Maar uiteraard hoeft er niet noodzakelijk een familiale band te zijn tussen beide gezinnen. Dergelijke manier van samenwonen kan ook geregeld worden met een huurovereenkomst of via een andere juridische afspraak.”
Wat zijn de voor- en nadelen?
“Een kangoeroewoning is goed voor de portemonnee. Beide gezinnen delen immers de kosten met betrekking tot het vastgoed. Daarnaast kunnen eigenaars van kangoeroewoningen rekenen op het verlaagde btw-tarief van zes procent als ze renoveren. Uiteraard onder bepaalde voorwaarden. Zo mag het aangebouwde deel niet groter zijn dan de oorspronkelijke woning en moet het eraan vastgehecht zijn. Daarnaast mag de privéwoning niet jonger zijn dan vijf jaar. Wonen in een kangoeroewoning heeft ook geen negatieve gevolgen voor je belastingbrief. De meerdere gezinnen samen worden niet gezien als één gezin, waardoor alle sociale uitkeringen of sociale voordelen zoals studietoelagen intact blijven.”
Welke doelgroepen voelen zich aangesproken in zo’n woonvorm?
“Wat de doelgroepen betreft, zijn dit vooral gezinnen met kinderen en grootouders. Er ontstaat dan een soort collectief zorgsysteem waarbij de kinderen de ouders dichtbij hebben, om op termijn voor hen te zorgen. Anderzijds wonen ook de grootouders en de kleinkinderen ‘bij elkaar’ waardoor de grootouders ook een deel van de zorg voor de kleinkinderen op zich kunnen nemen en de ouders zo kunnen ontlasten, denk maar aan opvang. Het is eigenlijk een win-winsituatie met een goeie verstandhouding, want dat is natuurlijk wel de basis voor kangoeroewonen.”
Tiny Houses
Marjolein Jonker
Marjoleininhetklein
Wat houdt deze woonvorm precies in?
“Tiny House: het is een begrip in Amerika, waar de ‘Tiny House movement’ is ontstaan. De definitie van een Tiny House is voor veel mensen verschillend. Het draait vooral om de filosofie: ‘genoegen nemen met genoeg en een leven creëren dat draait om dat wat werkelijk belangrijk is’. Hoeveel ruimte heb je nodig om prettig te kunnen leven zonder ballast? Dat verschilt per mens. Hoe kun je je woonsituatie zo gezond, milieuvriendelijk en vrijheidsbevorderend mogelijk inrichten op een manier die bij jou past? Door te wonen in een Tiny House creëer je ruimte voor het opbouwen van relaties, om de natuur in te trekken en ervaringen op te doen.”
Wat zijn de voor- en nadelen?
“Wanneer je een verplaatsbaar Tiny House hebt, kun je je huis meenemen wanneer je verhuist. Mensen kunnen voor een Tiny House kiezen, omdat ze beseffen dat de huidige standaard van wonen en leven niet bij hun normen en waarden aansluit. Steeds meer mensen beseffen dat de manier waarop we met de aarde omgaan niet vol te houden is. De enorme negatieve invloed van onze consumptiemaatschappij op de natuur is overal om ons heen te zien. Tiny Houses beperken de ecologische voetafdruk. En ook het financiële aspect is belangrijk. Reguliere huizenbezitters zijn 25 tot 50 procent van hun inkomen aan woonlasten kwijt. Een Tiny House-eigenaar heeft die ruimte in zijn/haar budget voor andere zaken.”
Welke doelgroepen voelen zich aangesproken in zo’n woonvorm?
“De doelgroep is heel breed in leeftijden, maar het zijn over het algemeen mensen die bewust kiezen voor klein wonen omdat ze een lifestyle nastreven die draait om een behoefte aan meer verbinding met de natuur en met hun medemensen. Minimalisme, een kleine ecologische voetafdruk, lagere woonlasten en daardoor meer vrijheid om je leven in te vullen zoals je wilt, liever meer tuin en minder huis, op een natuurrijke locatie wonen, enzovoort. En het is ook een manier om een woning (laten) bouwen die helemaal aansluit bij wie je bent.”