bouw
Bouwen & Wonen

“De bouw is beton en bakstenen, maar ook bits en bytes”

19.05.2021
door Fokus Online

De jaarlijkse Open Wervendag zal dit jaar een virtueel, digitaal evenement worden, corona, weet u wel. Toch wil de organisator, de Confederatie Bouw, de dag volop aangrijpen om de bouwsector bekender én aantrekkelijker te maken bij (jonge) mensen. En dat is, met een karrevracht aan knelpuntberoepen, ook broodnodig. 

Zoektocht naar technisch geschoold personeel

Metselaars, bekisters, loodgieters, schilders, verwarmingsspecialisten, dakdekkers,…wie dat soort vaardigheden in de vingers heeft, zit op rozen, want de bouw schreeuwt om technisch geschoold personeel. De cijfers spreken boekdelen: in Vlaanderen hebben 30 op de 100 knelpuntberoepen te maken met de bouw. In Wallonië is de situatie niet veel beter. 

“Dat soort profielen zijn zeker nodig, maar een bijkomend probleem waar we voor staan, is dat we ondertussen ook al naar totaal andere beroepscategorieën moeten zoeken”, zegt Robert de Mûelenaere, gedelegeerd bestuurder van de Confederatie Bouw. “Beton en cement behoren nog steeds tot onze ‘core business’, maar ondertussen evenzeer bits en bytes. Dus ook virtual reality-specialisten, BIM-professionals (building information model), specialisten in 3D-printing en zelfs dronepiloten kunnen probleemloos bij ons aan de slag. Ik zou dat nog niet meteen “knelpuntberoepen” noemen, maar je voelt wel in alles dat die in de toekomst almaar belangrijker zullen worden.” 

Dronepiloten

Men zet dronepiloten bijvoorbeeld steeds meer in om daken en gebouwen te inspecteren. Met een drone kan dat sneller, gemakkelijker en nauwkeuriger. Virtual Reality maakt zijn opgang bij architectenbureaus en makelaars om gebouwen aan klanten voor te stellen nog voor er een steen gelegd is. BIM gaat nog een stap verder. Dat is een technologie waarbij men van een gebouw als het ware eerst een digitale blauwdruk maakt. Uit dat digitale BIM-model kan men veel informatie halen, zoals de plannen, perspectiefbeelden, oppervlakten, hoeveelheden die nodig zijn en zo meer.

Op die manier werken zowel architecten als aannemers en werfleiders ook altijd met eenzelfde “plan”, zodat er geen vergissingen kunnen gebeuren. “BIM laat ook toe om allerlei simulaties uit te voeren en de impact ervan meteen te zien”, verduidelijkt de Muêlenaere. “In Nederland is BIM al stukken beter ingeburgerd in de bouw dan bij ons, omdat men daar veel meer collectief bouwt en de bouwbedrijven dus ook groter van omvang zijn. Wij zijn veel meer een KMO-sector.”

Industrieel en modulair bouwen

Een andere trend die door de bouwwereld raast, is die van industrieel en modulair bouwen. “Industrieel bouwen wil zeggen dat we off-site gaan produceren en on-site gaan assembleren”, legt de Mûelenaere uit. “Door bouwactiviteiten te verplaatsen van de bouwplaats naar een fabrieksmatige omgeving kan de bouwcapaciteit groeien en de kostprijs dalen. Modulair bouwen is een sterk opkomende trend die tal van toepassingen kent: een woninguitbreiding, een tijdelijke woonoplossing, een mobiel bijgebouw in je tuin, … De woning kan dus aangepast worden naargelang veranderende behoeftes.

De voordelen van modulair bouwen zijn vooral de snelheid en de flexibiliteit. Bestaat je woning of bijgebouw uit slechts één module? Dan kan je deze steeds verplaatsen. Bestaat je woning uit meerdere modules en wil je deze later verplaatsen? Dan kan je hier al rekening mee houden in de ontwerpfase. Ook uitbreiden is later nog mogelijk. Je kan perfect één of meerdere extra modules plaatsen. Zowel in de breedte als in de hoogte.”

bouw

Grote uitstroom

Hoewel het soort profielen dat de bouw zoekt, dus almaar breder gaat, blijft het lastig om volk te vinden. Meer nog: momenteel is de uitstroom groter dan de instroom. En dat is geen goede zaak, zegt de Mûelenaere. “Nee, want de bouw zal de komende jaren een zeer belangrijke rol gaan spelen in de Europese relanceplannen en in de Green Deal. Het tempo van het aantal renovaties in ons land moet verdrievoudigd worden om de klimaatdoelstellingen te helpen halen, dat zijn 135.000 renovaties per jaar ofwel 15 werven die per uur (!) moeten opgestart worden. Daar is enorm veel mankracht voor nodig.” 

Zwaar en onveilig werk?

De bouw heeft bij veel ouders nog een imago van vuil, zwaar en onveilig werk, reden waarom ze hun kinderen geen bouwopleiding laten volgen. “Maar daar klopt totaal niks meer van”, reageert de gedelegeerd bestuurder. “Ja, bouwarbeid blijft hard werken, maar processen van digitalisering en automatisering zorgen er net voor dat het veiliger, properder en veel minder zwaar is dan twintig jaar geleden. Dat wil niet zeggen dat er niks kan verbeterd worden aan het onderwijs. Het moet aangepast worden: meer aangepast aan de tijd en de hedendaagse technologieën en beter afgestemd op de noden van de bouwbedrijven. Ik denk ook dat duaal leren veel meer gepromoot moet worden.

In Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk is dat een groot succes. Op die manier vergaart de jongere zowel praktische kennis (in het bouwbedrijf) als theoretische kennis (op school). Resultaten van duale opleidingen ogen alvast zeer mooi: 85 procent van de studenten heeft een job binnen de zes maanden, een kwart start een eigen zaak op binnen de 5 jaar en stimuleert zo het ondernemerschap.”

Vorig artikel
Volgend artikel