hobby
50+

Nooit te oud om te leren, nooit te oud om te spelen

16.10.2021
door Heleen Driesen

Een nieuwe hobby? Louter voor je plezier moet je er niet aan beginnen. Je krijgt er namelijk veel méér voor terug: een gevoel van voldoening, eigenwaarde en een pakket interessante skills. Redenen genoeg om je talent te blijven aanboren.

Gelukkige mensen hebben een hobby

Volgens de Amerikaanse econoom Tibor Scitovsky hebben gelukkige mensen een hobby. Wie zijn vrije tijd actief besteedt – lees: anders dan voor de tv te zitten – voelt zich nuttig en van betekenis. Dat bevestigt ook socioloog Ignace Glorieux (VUB), die met de onderzoeksgroep TOR (Tempus Omnia Revelat) onderzoek voert naar tijdsbesteding in onze samenleving. “In het leven is het belangrijk om een aantal bezigheden te hebben die je graag doet, maar die ook niet geheel vrijblijvend zijn. Een hobby structureert je tijd en vergt een zekere discipline. Wie een instrument wil leren spelen, moet oefenen. Als je de 20 kilometer wil lopen, train je daar best voor.”

Een hobby is typisch iets wat je niet móét doen en waarvoor je je niettemin engageert. Anders dan werk, waar je een inkomen uit haalt, is een hobby niet instrumenteel. Je beleeft er intrinsiek plezier aan. Bovendien ontleen je er een bepaalde status en identiteit aan. “Het geluksgevoel dat samengaat met een hobby, hangt in grote mate af van de erkenning uit onze omgeving. Mensen die we graag zien, bevestigen ons in wat we doen. Dat kunnen de leden van je postzegelclub zijn, omdat je die zeldzame zegel vond. Of vrienden bij een etentje thuis, nadat je die kookcursus hebt gevolgd. Hun appreciatie geeft je een gevoel van eigenwaarde.”

De oudste cursist in ons Centrum voor Volwassenenonderwijs is 92 en volgt een cursus Photoshop.

Meer tijd voor actieve vrijetijdsbesteding

Het is vaak rond de vroege pensionering dat er meer tijd vrijkomt voor actieve vrijetijdsbesteding, ziet Glorieux. “De kinderen zijn het huis uit en het werk komt niet meer op de eerste plaats. Mensen gaan zich op dat moment weer abonneren op het theater, ze schrijven zich in voor de muziekschool of gaan cursussen volgen. Je hoort gepensioneerden vaak zeggen hoe druk ze het wel niet hebben. Daar zit ook een fenomeen achter van deze tijd: je móét schijnbaar druk bezig zijn om te bewijzen dat je nog mee bent, dat je niet oud bent, dat je er nog bij hoort.”

Bij CVO Groeipunt, het centrum voor volwassenenonderwijs van de provincie Oost-Vlaanderen, is meer dan één op de vijf van de cursisten ouder dan 50. “Naast de 50-plussers die bij ons in een beroepstraject zitten naar een nieuwe carrière, hebben we een belangrijke groep cursisten die zich inschrijft in het kader van levenslang leren”, zegt directeur Dave Bonte. “Zij komen naar de opleiding enkel voor het plezier om zichzelf te ontwikkelen. Daar staat blijkbaar geen leeftijd op: onze oudste cursist is 92 en volgt een cursus Photoshop.”

hobby

Meest populaire cursussen

De meest populaire cursussen onder de 50+-populatie zijn de taal- en ICT-opleidingen en de culinaire vormingen. “Wat je merkt bij mensen die op latere leeftijd bij ons starten, is dat ze er vaak al lang van droomden om bepaalde zaken aan te leren, maar daar omwille van werk- of privéverplichtingen nooit toe gekomen zijn. Een gebrek aan motivatie is er zeker niet, integendeel. Dat bewijzen de examenresultaten: het slaagpercentage bij jongeren of 50-plussers is vrijwel gelijk. Misschien weegt de cognitieve uitdaging voor de laatste groep net iets zwaarder, maar dat wordt ruim gecompenseerd door hun inzet.”

“Er is natuurlijk ook het sociale aspect”, weet de CVO-directeur. “Het laatste anderhalf jaar zijn veel van onze cursussen online moeten doorgaan. Uit een grootschalige bevraging bij onze cursisten kwam naar voren dat de sociale component een belangrijke reden is waarom mensen bij ons een opleiding volgen.”

Voor wie toch een zekere schroom heeft om zich nog op latere leeftijd aan een nieuwe hobby te wagen, betoogt Glorieux nog: “Mensen denken al snel: zou ik dat op mijn leeftijd nog wel doen? Als je zo begint te redeneren, dan pas word je oud. Denk even na bij jezelf: waar krijg ik plezier van? Wat deed ik graag als kind? Een Remco Evenepoel ga je niet meer worden op je 55ste. Maar geniet van wat je doet, wees nieuwsgierig, verleg je grenzen en kijk hoever je geraakt.”

Vorig artikel
Volgend artikel