De vele voordelen van vrijwilligerswerk
Vrijwilligerswerk is de ideale manier om je levenservaring en kennis te delen met andere mensen die hulp kunnen gebruiken. Zowel in het buitenland als dicht bij huis zijn er tal van projecten die zinvol vrijwilligerswerk beogen. En iedereen wordt er beter van, zo blijkt.
Philip Beuckels
Coördinator, Huizen van Vrede vzw
Voor wie is dit?
“Eigenlijk komt iedereen in aanmerking. Kandidaten worden bij ons uitgenodigd voor een gesprek. Na het grondig schetsen van de missie van de Huizen van Vrede bekijken we wat de verwachtingen van beide partijen zijn. We volgen onze vrijwilligers nauw op. Zij ontmoeten elkaar regelmatig om met elkaar kennis te maken en hun verhalen en ervaringen te delen. Regelmatig staat er ook een specifiek thema op de agenda of geven we een stand van zaken. Uiteraard is het aan de vrijwilligers zelf om te bepalen welke taken ze willen opnemen. Af en toe eens langsgaan bij een nieuwkomer voor wat administratieve hulp, helpen bij klussen of om een woning te zoeken? Alles hangt af van het eigen engagement.”
Wat houdt het precies in?
“Om ons project te doen slagen en vluchtelingen in Brugge te helpen, zijn er vele helpende handen nodig in verschillende domeinen. Als buddy help je mee aan het integratieproces van nieuwkomers, in samenwerking met de maatschappelijk werker. Handige klussers kunnen dan weer kleine herstellingen in onze woningen aanpakken, waar we fungeren als tussenpersoon tussen de eigenaar en de nieuwkomer. We hebben ook nood aan medewerkers voor ons magazijn, waar we alles ter beschikking hebben om de woning te voorzien van een basisuitrusting. Verder helpen we bijvoorbeeld ook bij het afsluiten van contracten en brandverzekeringen en onderhandelen we met het immokantoor of de privé-verhuurder.”
Wat steekt de vrijwilliger er zelf van op?
“De vzw Huizen van Vrede kan alleen bestaan dankzij de vele vrijwilligers die hun schouders zetten onder de grote uitdagingen waarmee vluchtelingen worden geconfronteerd. De kracht van de vrijwilligerswerking ligt in het netwerk dat taken, frustraties en vele warme momenten deelt. Inzicht in andere culturen is hier gezien onze doelgroep zeker aan de orde, net als voldoening om mensen die het moeilijk hebben te ondersteunen en deel uit te maken van een groep gelijkgezinden. Maandelijks komen de vrijwilligers samen in het VrijwilligersCafé, voor vormingen, het uitwisselen van ervaringen en er zijn vele informele contacten tijdens het jaar.”
Nicole D. Anderson
PhD, CPsych en professor, Department of Psychology & Psychiatry (University of Toronto)
Voor wie is dit?
“Uit ons onderzoek, op basis van 74 verschillende internationale studies over de afgelopen 45 jaar van mensen boven de 50, komt die vraag naar boven: ‘Wat roept mensen op tot vrijwilligerswerk?’ Daaruit blijkt steevast dat oudere vrijwilligers melden dat zij door hun vrijwilligerswerk nieuwe mensen hebben ontmoet, vrienden hebben gemaakt en een gevoel van gemeenschap hebben ontwikkeld. Bovendien mediëren maatregelen voor de kwantiteit en kwaliteit van sociale steun volledig de bovengenoemde grotere levenstevredenheid bij senioren die vrijwilligerswerk doen in vergelijking met senioren die geen vrijwilligerswerk doen. Je voelt met andere woorden dat je inspanningen ertoe doen.”
Wat houdt het precies in?
“Vrijwilligers van alle leeftijden dragen minstens 400 miljard dollar bij aan de wereldeconomie, waarbij oudere volwassenen aanzienlijk meer uren vrijwilligerswerk per persoon verrichten dan hun jongere collega’s. De meeste voordelen voor de gezondheid werden opgetekend bij mensen die iets meer dan 100 uur per jaar oftewel 2 à 3 uur per week aan vrijwilligerswerk doen. Dat levert het grootste voordeel voor de psychosociale gezondheid op, zo blijkt uit ons onderzoek. Je meer uren per week onbaatzuchtig inzetten betekende geen automatische toename van de gezondheidsvoordelen. Het soort vrijwilligerswerk zelf toont ook geen verschil aan. Het is dus het onbaatzuchtige karakter dat belangrijk is.”
Wat steekt de vrijwilliger er zelf van op?
“De consistentste voordelen zijn vermindering van depressie, een betere zelfgerapporteerde gezondheid, minder functionele beperkingen en een langere levensduur. Een verrassendere omissie is onderzoek naar het vermogen van vrijwilligerswerk om het risico op dementie te verminderen. Het is duidelijk dat vrijwilligerswerk een win-winsituatie is voor senioren; het zou een nog grotere overwinning zijn als ook het risico op dementie zou verminderen. Gezien de aanwijzingen dat senioren die vrijwilligerswerk doen minder functionele beperkingen ontwikkelen en hun geheugen en executief functioneren verbeteren, is het een redelijke hypothese dat het ook het risico op dementie helpt verminderen.”
Christophe Loubry
Manager Communicatie & Fondsenwerving, Artsen Zonder Vakantie
Voor wie is dit?
“Artsen Zonder Vakantie is een Belgische ngo en vormt een dynamisch netwerk van 600 medische, paramedische en technische experten in België en Afrika. Wij werken samen met een 40-tal partnerziekenhuizen in 5 Afrikaanse landen, waar onze expert-vrijwilligers ingezet worden voor activiteiten op het terrein. Ze vertegenwoordigen alle takken van de medische sector: chirurgen, anesthesisten, spoedartsen, verpleegkundigen, vroedvrouwen, kinesisten, pediaters… Elke vrijwilliger wordt gescreend en moet aan enkele voorwaarden voldoen, zoals werkervaring, kennis van het Frans, ondertekening van het integriteitscharter, in goede gezondheid verkeren en bereid zijn zonder familie of partner te reizen.”
Wat houdt het precies in?
“Onze expert-vrijwilligers kunnen zich beschikbaar stellen voor zendingen van gemiddeld 10 dagen, naargelang de noden op het terrein en hun beschikbaarheid. Daarnaast wordt ook gevraagd om deel te nemen aan thematische werkgroepen, waar zij mee naar oplossingen zoeken in het kader van onze missie voor kwaliteitsvolle gezondheidszorg voor iedereen. Daarnaast zijn er ook ontmoetingsdagen of uitwisselingsactiviteiten. Je mag hiervoor in totaal zo’n 10 dagen op jaarbasis rekenen. Er is een maximumleeftijd van 75 jaar ingesteld om op het terrein te gaan. Zij kunnen zich wél nog langer engageren binnen onze organisatie voor vergaderingen, workshops, ervaringsuitwisseling en reflectiewerk.”
Wat steekt de vrijwilliger er zelf van op?
“Onze expert-vrijwilligers zijn uiteraard zeer te spreken over de mogelijkheid om via Artsen Zonder Vakantie andere werkervaringen te leren kennen, hetzij tijdens een zending, hetzij tijdens de digitale overlegmomenten met hun Afrikaanse collega’s. Het is uiteraard zeer dankbaar om zélf actief te kunnen bijdragen aan de verbetering van de gezondheidszorg in Afrika en de veranderingen te zien gebeuren. Vaak is het ook zo dat via deze zendingen overzeese professionele en amicale contacten worden gesmeed voor vele jaren. Wij hebben evenwel ook nog een kleinere pool van vrijwilligers ter ondersteuning van ons kantoor in Mechelen.”