Pascal Paepen: ‘Degelijk beleggen is oersaai, en zo hoort het ook’

De meeste mensen kennen Pascal Paepen allicht als financieel specialist die op tv en radio en in de kranten vaak tips en advies geeft over geld en beleggen. Hij begon zijn carrière echter als beurstrader, eerst in Brussel en dan in Londen. Tegenwoordig geeft hij vooral les aan de KU Leuven en de Thomas More Hogeschool als docent Bank en Beurs en hij is ook actief bij Spaarvarkens.be. 

De gemiddelde Belg zou notoir financieel ongeletterd zijn. Is dat ook uw ervaring?

“Ik vrees van wel, ja. Ik denk dat dat komt doordat geld zowel in onze opvoeding als in onze opleidingen heel lang taboe is geweest. Daar sprak je niet over. Zo heb ik het ook meegemaakt: voor mijn achttiende heb ik geen enkele les gehad over geld of beleggen. Ik moest alles zelf leren.” 

Onbekend maakt onbemind?

“Ja, en dat leidt ook tot onbegrip. Ik zie veel mensen klagen over de overwinsten van energiebedrijven of dat hun brandverzekering almaar duurder wordt. En dan zeggen ze dat ‘de aandeelhouder slapend rijk wordt’. Misschien moet je dan eens overwegen om aandelen te kopen in Engie of Ageas en mee te profiteren van die stijgingen? Ageas geeft 6 à 7 procent dividendrendement, er is geen enkele bank waar je dat krijgt. Maar nog even over die ongeletterdheid: ik moet wel zeggen dat dat bij jonge mensen toch stilaan betert, onder meer omdat veel van hen zich zorgen maken over hun pensioen. De interesse groeit, alleen krijg je dan weer bewegingen zoals FIRE (Financial Independence, Retire Early, red.), malle ‘finfluencers’ en dat soort toestanden… Vaak gaat het over hoe je zo snel mogelijk zo rijk mogelijk kunt worden en dat is nu niet meteen de juiste ingesteldheid.”

Wat zijn een paar goede vuistregels voor wie zijn eerste stappen op de beurs zet?

“Een vaak voorkomend probleem is dat beginners de beurs met een casino verwarren. Ze horen een of andere tip en zetten al hun geld op één aandeel. Dat is om problemen vragen. Je moet je portefeuille spreiden over verschillende bedrijven, sectoren en landen en ook geduld hebben. Veel mensen gaan op zoek naar de nieuwe Apple of de nieuwe Tesla: aandelen die als een raket omhoogschieten. Maar de kans dat je die vindt op exact het juiste moment is bijzonder klein. Bovendien, aandelen die razendsnel stijgen kunnen ook razendsnel weer dalen. Mij lijkt het dan beter om een goed gespreide portefeuille te hebben. Die zal langzamer vooruitgaan, maar de kans dat je op het einde van de rit nog winst hebt is wel stukken groter.”

“Weet je, degelijk beleggen is eigenlijk totaal niet spannend. Dat is zelfs oersaai en zo hoort het ook (lacht). Spreid je centen over verschillende degelijke bedrijven en blijf voor de rest van je portefeuille af. Het is ook totaal niet nodig om elke dag die koersen op te volgen. Dat is de waan van de dag, maar de beurs is een instrument dat je op lange termijn moet gebruiken, het heeft geen zin om constant te kopen en te verkopen. Integendeel: de tijd werkt in je voordeel.”

Hoezo?

“Wel, beurskoersen fluctueren elke dag, ze gaan op en neer. Maar op lange termijn, over verschillende jaren of decennia, mag je er zo goed als zeker van zijn dat je in de plus zult eindigen. Zelfs als er aandelen gezakt zijn, zullen de gestegen aandelen dat hoogstwaarschijnlijk meer dan goed maken. Dat is bijvoorbeeld ook het mooie aan een pensioenfonds: je kunt niet zomaar aan dat geld zitten, dus de verleiding om voortdurend in en uit te stappen is er niet. En zo’n fonds mag ook gerust uit een groot percentage aandelen bestaan, de periode waarover belegd wordt is meestal toch zeer lang.” 

Rustig beginnen met een beleggingsfonds, dus?

“Bijvoorbeeld. Veel banken hebben spaarplannen waarmee je al voor 50 euro per maand kunt beleggen. Oké, daar komen dan wel wat kosten bij kijken, maar het is allicht toch al een pak interessanter dan je geld op een rekening te laten staan, waar het opgegeten wordt door de inflatie. Maar ook dan is er nog een andere tip die heel belangrijk is: weet waar je in belegt. Zoek op wat er precies in jouw beleggingsfonds zit. Soms hoor je mensen klagen dat hun beleggingsfonds niets heeft opgebracht, ook al stijgt de beurs. Maar dan blijkt dat hun fonds voor driekwart uit obligaties bestaat, zonder dat ze het zelf beseften. Informeer je dus. Op een examen zei een student mij ooit dat hij nooit fondsen zou kopen, want ‘als de bank failliet gaat, ben je je geld kwijt’. Tja, die zijn punten waren dus niet bepaald schitterend (lacht).” 

Wat vindt u van beleggen in vastgoed?

“Door de lage rente van de voorbije jaren is daar veel interesse voor, maar het rendement daarvan is meestal toch niet overweldigend hoog, hoor. Vastgoed brengt ook kosten mee: je moet dat gebouw beheren, daar gaat al eens iets kapot, je hebt leegstand, je kunt lastige huurders hebben… Maar goed, veel mensen zijn al vertrouwd met het concept vastgoed en dat is een voordeel. En het is in elk geval ook beter dan puur cash. Een deel roerende én onroerende beleggingen aanhouden kan dus zeker.” 

Van zaken als crypto en NFT’s bent u bepaald geen fan.

“Ondernemer Roland Duchâtelet noemde dat ‘het grootste bedrog ooit’ en ik kan me daar iets bij voorstellen, ja (lacht). Kijk, crypto is een soort van geld en ik vind: in geld beleg je niet. Beleggen in geld is eigenlijk een raar concept, want geld is een middel. Crypto wordt vaak ook aanzien als een aanklacht tegen de macht van centrale bankiers en de greep van de overheid en dat is zeker deels terecht. De manier waarop de ECB met geldcreatie omgaat, roept vragen op. En het is zo dat de overheid al heel veel zicht heeft op wat je doet. Maar wie zegt dat de overheid niet evengoed greep krijgt op de cryptomunten? En dat de ECB zomaar zijn macht zal afstaan, zie ik ook nog niet meteen gebeuren. Los daarvan, rond crypto hangt ook heel die sfeer van snel-rijk-worden-zonder-moeite… If it sounds too good to be true, it probably is too good to be true.”