Hans Verboven: “Bedrijven die nooit hebben stilgestaan bij ecologische voetafdruk zullen uiteindelijk irrelevant worden”

In het kader van de Green Deal-transitie en het Sustainable Finance Action Plan heeft Europa beslist dat vanaf 2026 zowel kleine als grote ondernemingen gedetailleerde informatie over duurzaamheidsonderwerpen dienen te publiceren. Deze maatregel zal zorgen voor een grotere transparantie van de bedrijven naar de consument toe en greenwashing tegengaan. 

Een maatregel met een duidelijke boodschap, maar wat zal de impact van deze beslissing zijn op de ondernemingen?

“De impact zal enorm zijn. Dat staat vast. Deze regelgeving kwam niet uit de lucht vallen. Wel is het de eerste keer dat Europa zulke duidelijke eisen omtrent duurzaamheid op tafel legt. Het is een stap in de goede richting. Zowel voor de consument als voor de ondernemingen is dit een positief vooruitzicht. Duurzaam ondernemen is immers beter ondernemen. Milieuvriendelijke productieprocessen, circulaire materialen en goede werkomstandigheden zijn een win-win voor iedereen. Bedrijven die nog nooit hebben stilgestaan bij hun ecologische voetafdruk zullen op termijn in elk geval verdwijnen.”

Hoe draagt de consument bij tot de irrelevantie van vastgeroeste bedrijven?

“Consumenten vergelijken voortdurend producten. Twee bedrijven die eenzelfde service aanbieden, met dezelfde prijs, maar het enige verschil is dat het ene bedrijf milieubewust te werk gaat en de concurrent totaal niet? Dan is de keuze snel gemaakt, denk ik. De transparantie naar duurzaamheid in de volledige betekenis, dus qua verdienmodel, qua ecologische voetafdruk en qua sociale impact, zal door de rapporteringsverplichtingen extra in de verf gezet worden. Duurzaamheidscijfers zullen veel makkelijker te raadplegen zijn, waardoor de consumenten, maar ook de financiële instellingen, de finale nekslag zullen toedienen aan extreme vervuilers of asociale bedrijven.”

Kunnen we dan stellen dat bedrijven eerst en vooral de groene weg inslaan uit angst voor het waardeoordeel van de consument?

“Het speelt zeker een rol, want zonder de steun van de consument kun je niet verder. Maar er wordt niet enkel gehandeld op basis van angst. De ondernemingen geloven ook echt in het milieubewuste en circulaire verhaal. We zijn gelukkig al ver genoeg geraakt om vast te stellen dat bedrijven de waarde van milieuverantwoorde keuzes inzien. Zeker op de lange termijn. Deze keuzes kunnen initieel zorgen voor een bijkomende kost, maar die worden in alle gevallen binnen enkele jaren volledig terugverdiend. Milieuvervuilend te werk gaan zal uiteindelijk zelfs meer kosten.”

Wat is de rol van consultancybureaus in het creëren van deze duurzame bewustwording?

“Ik geloof sterk in het idee dat bedrijven de oplossingen kunnen bieden voor de meeste maatschappij- en milieuproblemen, als ze die maar vanuit een schaalbare businesscase kunnen benaderen. Duurzaamheid betekent voor mij maximale waarde realiseren voor zo veel mogelijk stakeholders en tegelijkertijd zorgen voor zo min mogelijk verspilling van tijd, geld, grondstoffen en talent. Dat klinkt misschien abstract, maar als je die aanpak uitwerkt in een beleid met doelstellingen op je product- en dienstenniveau, op je processen, je milieu-impact en ten slotte op het vlak van mens en organisatie, dan krijg je een geïntegreerde vlijmscherpe strategie die je futureproof maakt. Het is op deze manier dat we met Sustacon in bedrijven verandering teweegbrengen. De sterkte van ons bedrijf is dat we op CEO-niveau werken aan echt duurzame strategieën, dus veel meer dan gewoon ergens een beleid in de marge opbouwen. Wij zitten in het bedrijfsmodel zelf. Alleen zo kun je echt impact realiseren.”

Een term die hierbij frequent aan bod komt is ESG (Environment, Social & Governance). Opvallend is dat het in de meeste gevallen steeds over de E gaat. Wat is hier de reden voor?

“Wanneer men over duurzaamheid nadenkt, is het ergens wel logisch dat de meeste mensen vooral aan Environment denken omdat ze hier het duidelijkst mee geconfronteerd worden, maar de S en G zijn zeker even belangrijk. Goede werkomstandigheden zijn net zo duurzaam als afval correct sorteren. Hierbij gaat het niet enkel over extreme gevallen van uitbuiting zoals tijdens het WK in Qatar. Het ‘Social’-aspect gaat ook over de interne communicatie, de werksfeer, de begeleiding en de mogelijkheid om te groeien.”

“Je werknemers zijn de ruggengraat van je bedrijf, dus indien je qua productie en handel duurzaam wilt ondernemen, ben je verplicht om diezelfde filosofie ook intern te beheersen. Greenwashingbedrijven die zich verstoppen achter een groen masker vallen dan ook snel door de mand. De G van ‘Governance’ kunnen we situeren als het interne kompas van het bedrijf. Wat is je visie, waar sta je voor? Het zorgt voor de nodige structuur. Duurzaamheid zit vervat in elk bedrijfsonderdeel en in elke beslissing. Toch kan het gebeuren dat de complexiteit van een beslissing voor verwarring kan zorgen. Gaan we hierbij wel duurzaam te werk? In zo’n situatie kun je terugvallen op je waardenkompas. Bij twijfel zal de visie van het bedrijf altijd voor antwoorden zorgen.”

Op zoek naar een laatste antwoord: de verordening heeft ook een tweede onderdeel. Tegen 2050 wil Europa klimaatneutraal zijn. Realistisch of niet?

“Het lijkt mij zeker realistisch, maar meer nog dan een doelstelling is het een finale motivator. We kunnen niet om de klimaatopwarming en de drastische gevolgen die hieraan vasthangen heen. We hebben geen andere keuze. Wel wil ik nog opmerken dat wanneer er over ‘klimaatneutraal’ gesproken wordt, het grotendeels gaat over de CO2-uitstoot. Maar dit is niet de enige pijler. Als we klimaatneutraal willen functioneren, moeten we ook alternatieven zoeken voor het ontginnen van uitgeputte grondstoffen en ons volledig inzetten om van circulariteit het nieuwe normaal te maken.”