Ons land blijft vergrijzen. Het aantal 65-plussers gaat naar bijna 3 miljoen in 2030. Tijdens de coronapandemie kreunde onze zorg onder het tekort aan bedden en personeel: pijnpunten die ook nu niet zijn opgelost. Rust ons zorgsysteem op een onzekere bodem?
“De uitdagingen die je opsomt zijn reëel, maar onze zorg steunt wel degelijk op een solide basis. We beschikken in ons land over een aantal ijzersterke spelers in de gezondheidszorg. Op het lijstje van internationale topziekenhuizen figureren steevast enkele Belgische ziekenhuizen. Onder onze artsen-specialisten tellen we een paar namen die echt wereldklasse zijn in hun domein. Toonaangevend is ons land onder meer op vlak van cardiochirurgie of robotische chirurgie. België is intrinsiek een heel innovatief land, met veel start-ups en sterke universiteiten. Onze strategische positie maakt bovendien dat de grootste spelers uit de zorgindustrie zich hier willen vestigen. Dat geeft ons een brede vitrine om innovaties in de markt te zetten.”
Voel ik toch ergens een ‘maar’ komen?
“Daar hoort inderdaad een kanttekening bij. De financieringssystemen in ons land motiveren de medische spelers en partners niet altijd om in innovatie te investeren. Momenteel gaan subsidies en incentives vooral naar afzonderlijke activiteiten in het medische proces. Ze stimuleren nog te weinig de innovaties die de efficiëntie van de gehele keten bevorderen. Een heupoperatie houdt bijvoorbeeld heel uiteenlopende risico’s in naargelang de conditie van de patiënt. Een 80-jarige met obesitas heeft een pak meer kans op complicaties dan een jong sportief persoon. Toch gaan nog relatief weinig incentives naar preventieve oplossingen of, om maar iets te noemen, datatoepassingen voor risicovoorspelling. De heupprothese en de operatie worden gefinancierd, maar niet de onderliggende innovaties die bijdragen aan een positief resultaat.” legt Alexander Alonso uit.
Elke geïnvesteerde euro moet een maximum aan gezondheidswinst en levenskwaliteit genereren voor de individuele patiënt en voor de maatschappij.
Hoe kan een andere wijze van financiering de druk op de zorg verlichten?
“Uiteindelijk is de rekensom snel gemaakt: hoe langer een patiënt in het ziekenhuis moet revalideren, hoe hoger de uiteindelijke kost en de druk op de zorg. Elke geïnvesteerde euro moet een maximum aan gezondheidswinst en levenskwaliteit genereren voor de individuele patiënt en voor de maatschappij. Dat vraagt een fundamentele herdenking van het systeem. Incentives moeten gaan naar kwaliteit boven kwantiteit. Ik geloof in een waardegedreven en geïntegreerde zorg, waar medische technologieën een deel van de oplossing zijn. Het project rond de patiënt krijgt een heel andere dimensie als we meer investeren in efficiëntie, preventie en therapieën op maat. Pas dan stellen we de waarde van de zorg voor de patiënt écht voorop.” vertelt Alexander Alonso.
Wat is de plaats van medische technologieën in die waardegedreven zorg?
“De oplossingen die de medisch-technologische sector ontwikkelt zijn enorm divers. Ze gaan van heel eenvoudig tot zeer complex en van preventie, diagnose en behandeling tot een integraal disease management. Medische technologieën zijn niet alleen bedoeld om de gezondheid van de patiënt te verbeteren. Ze ondersteunen ook de zorgverlener en maken onze gezondheidszorg weerbaarder en duurzamer. Onze Belgische onderzoekers zetten nu al fantastische toepassingen in de markt. Ons land staat bekend als een pharma valley, maar eigenlijk hebben we alles in huis om ook een medtech valley te worden.”
Welke interessante technologieën ziet u vandaag tot ontwikkeling komen?
“Ik sta nog altijd versteld van de innovatieve kracht in de appwereld. Apps maken het mogelijk om mensen nog meer in hun eigen thuisomgeving te behandelen of om ze buiten het ziekenhuis te laten revalideren. Vandaag zijn er zoveel hulpmiddelen ter beschikking om diagnoses te stellen of om de therapietrouw van patiënten te ondersteunen. Diabetici of personen met alzheimer kunnen bijvoorbeeld van thuis uit belangrijke gegevens monitoren. Verder zijn er onder andere opwindende innovaties gaande in de robotchirurgie. Inmiddels is bewezen dat robotchirurgie de revalidatie van een patiënt versnelt en de complicaties verkleint. Medische technologieën en hulpmiddelen zijn trouwens niet noodzakelijk gericht op gezondheidswinst. Soms kun je er ook puur procesmatige winst mee boeken. Denk aan AI, clinical decision support-software of mobiele apps die werk- en denkuren uitsparen.” zegt Alexander Alonso.
De voorbije crisisperiode heeft niettemin heel wat extra uitdagingen blootgelegd. Ziet u de toekomst positief?
“Absoluut. Hoe moeilijk de situatie ook is geweest, ik geloof dat we nu echt een kans hebben om de zaken op een andere manier aan te pakken. Tijdens de coronacrisis zijn innovaties naar de markt gebracht met een ongeziene snelheid en stelligheid. Drie jaar geleden was een zwangerschapstest zowat de enige breed toegankelijke zelftest. Eigenlijk is het revolutionair dat we onszelf vandaag eigenhandig kunnen testen op corona. De PCR-test voor corona die we ontwikkeld hebben bij BD, het medisch-technologisch bedrijf waar ik general manager ben, lag op enkele maanden tijd in de labo’s. Voordien nam zo’n procedure 5 à 10 jaar in beslag. Dat zijn voorbeelden die we moeten koesteren om ook op andere vlakken te versnellen. Een terugkeer naar het oude normaal is voor mij geen optie. Laat dit een startschot zijn om in de toekomst nog meer, sneller en beter te doen.” legt Alexander Alonso uit.
fact
Is uw werk in de zorg een roeping geweest?
“Misschien was het geen roeping, maar het is wel een passie geworden. Daar speelt een persoonlijke ervaring in mee. Toen mijn zoontje 4 jaar was – intussen is hij 9 – ben ik met hem op de spoeddienst beland. Tot driemaal toe kreeg hij een foute diagnose, om twee weken later uiteindelijk behandeld te worden voor bacteriële meningitis. We waren er maar net op tijd bij. Hoe was zoiets mogelijk in een innovatief land als België, vroeg ik me af. Het heeft me alleen maar sterker gemotiveerd in mijn job. Ik besef dat ik echt iets kan betekenen.”
