“Alles hangt af van het profiel van de leerling en hoe die zich kan ontwikkelen”

“Duaal leren moet vanzelfsprekend worden.” Danny Van Assche, gedelegeerd bestuurder bij UNIZO, valt meteen met de deur in huis. Hij zet die uitspraak overigens direct kracht bij met een voorbeeld uit het buitenland.

“Neem nu Zwitserland. Daar start elke leerling in een duaal traject. Een traject dat je ergens brengt en waar er altijd voldoende bruggen zijn om ook andere wegen te verkennen, zowel naar de arbeidsmarkt als naar nieuwe opleidingen. Toen we een bezoek brachten aan Genève spraken we daar met het hoofd van het onderwijs. Die man was zijn schoolcarrière gestart als tuinier en had dan achteraf de overstap gemaakt. Dat duaal leren zo sterk is, dat moet ook bij ons mogelijk zijn.”

Werkgevers investeren veel in duaal leren. Loont het voor hen de moeite?

“Het is absoluut een engagement dat we vragen van de werkgevers. Ze moeten mentoren opleiden. Dat is inderdaad een enorme investering voor een bedrijf, waar je in het begin weinig van terugziet. Maar het draait niet om kortetermijnrendement. Waarom doen die werkgevers dat wel? Vooral omdat er een tekort is aan goed opgeleide, toekomstige arbeidskrachten. Het is in een aantal sectoren heel moeilijk om mensen te vinden met de juiste competenties. Werkgevers krijgen nu de kans om jongeren die competenties zelf mee aan te leren in samenwerking met het onderwijs. Wanneer die jongeren afstuderen, willen ze vaak ook blijven in het bedrijf.”

Als werkgever investeer je dus in de opleiding van een jongere, zodat die later een werknemer kan worden binnen of buiten de sector?

“Klopt. Maar de kans bestaat wel − eens iemand goed opgeleid is − dat ze zien dat het gras aan de overkant groener is, bij een ander bedrijf dus. Of misschien een eigen onderneming starten. Slimme jongeren gaan eerst wat roteren, wat zoveel betekent als het verkennen van verschillende bedrijven, sectoren… binnen de opleiding. Op die manier zijn ze goed voorbereid wanneer ze zelf de stap zetten. Bij UNIZO hebben we hiermee geëxperimenteerd op basis van een ESF-project (Europees Sociaal Fonds). Er zitten veel mogelijkheden in het roteren van jongeren over verschillende ondernemingen, maar we hebben hier nog enkele belangrijke administratieve hindernissen weg te werken.”

Staan werkgevers wel te springen voor dit systeem?

“Zeer zeker! Het aantal ondernemingen dat enthousiast is over duaal leren, is indrukwekkend. Ondertussen worden al meer dan 22.000 plaatsen aangeboden in bijna 9.000 verschillende ondernemingen. Bijna 80 procent daarvan zijn trouwens kmo’s met minder dan 50 werknemers. Daar zijn wij heel blij mee. ‘Maak van kmo’s de aantrekkelijkste partners voor starters’ is onze slogan voor de IdeaalDuaal-wedstrijd. Vaak zijn de bekende, grote bedrijven ook de populaire bedrijven bij de jongeren. Maar het grote voordeel van kmo’s is dat de arbeid minder opgedeeld is. Je kunt er als jongere veel meer en breder leren over alle verschillende aspecten van het bedrijf – veel interessanter. De afstand tussen de grote baas en leerling is dus ook veel kleiner. In een kmo is de kans zeer groot dat je dagelijks samenwerkt met de CEO. Ook dat is een enorm voordeel voor je soft skills.”

Hoe kunnen we het onderwijs en het bedrijfsleven beter op elkaar doen aansluiten?

“Het belangrijkste is om een reflex te ontwikkelen rond ondernemerschap. Gelukkig merken we nu dat de mentaliteit enorm gewijzigd is. We zien dat er al heel wat samenwerking is tussen opleidingsverstrekkers en bedrijven. Maar het kan nog beter. Duaal leren speelt daar een gigantische rol in. Onderwijs en het bedrijfsleven moeten dus beter op elkaar afgestemd worden. Ze hebben wel niet 100 procent dezelfde finaliteit. Onderwijs moet jongeren klaarmaken voor de arbeidsmarkt, maar ook opvoeden en studenten klaarmaken voor het echte leven. En daar moeten we vanuit het bedrijfsleven ook respect voor hebben. Vandaar dat duaal leren ook duaal leren is: twéé keer leren en niet leren en werken.”

Welke andere actoren spelen een rol?

“SYNTRA Vlaanderen is de spin in het web. Zij zijn de regisseur en faciliteren alles. Ze brengen iedereen bij elkaar – de ondernemers, het onderwijs en de vakbonden – en gaan ook de kruisbestuiving doen. In al die sectorale partnerschappen is er dus maar één constante. De rol van SYNTRA Vlaanderen bij het uitrollen van het duaal leren in ons land valt dus niet te onderschatten.”

Wat is jouw toekomstdroom voor duaal leren?

“Ik wil dat ouders blij zijn als hun kinderen zeggen dat ze duaal willen leren. Het buitenland bewijst dat het een minstens even sterke manier van opleiden is. Alles hangt af van het profiel van de leerling en hoe die zich kan ontwikkelen. Dat is het duaal leren.”