België
Chemie

België blijft koploper in de chemie

22.01.2019
door Hermien Vanoost

Ondanks alle onheilspellende berichten van de voorbije jaren blijven internationale chemiebedrijven de weg naar België vinden. De sector is dan ook nog altijd een van de speerpunten van onze economie. Hoe houden we die koppositie vast?

Grote investering

1 miljard euro legt het Oostenrijkse chemiebedrijf Borealis neer voor de bouw van een nieuwe plasticfabriek op zijn site in de haven van Antwerpen. Volgens sectorfederatie essenscia gaat het om de grootste investering in de Europese chemie van de voorbije tien jaar. Ook de strategische waarde ervan valt niet te overschatten. De propaandehydrogenatiefabriek zal jaarlijks 750.000 ton propyleen produceren, wat een basisgrondstof is voor de productie van polypropyleen, een van de meest veelzijdige kunststoffen, met toepassingen in onder meer de auto-, verpakkings- en medische industrie. Dat Borealis zijn oog op Antwerpen liet vallen, is dus een opsteker voor de hele sector in ons land. 

Hoogste niveau

En niet alleen dat. De investering bevestigt ook onze sterke reputatie in de rest van de wereld. Ondanks de stevige concurrentie blijven we op het hoogste niveau meespelen. In geen enkel ander land draait de sector van de chemie, kunststoffen en life sciences meer omzet per inwoner dan bij ons. In 2017 ging het alles bij elkaar om 65,8 miljard euro, wat 26 procent meer is dan tien jaar geleden en bijna een kwart van de totale omzet van de verwerkende industrie in ons land. “Dat alle grote internationale concerns hier in België aanwezig zijn en nieuwe installaties blijven bouwen, is veelzeggend”, zegt Kathleen Art van POM Antwerpen. “Na Houston herbergen we hier de grootste chemiecluster ter wereld.”

In geen enkel ander land draait de sector van de chemie, kunststoffen en life sciences meer omzet per inwoner dan bij ons.

Dat we in de chemie zo succesvol zijn, heeft volgens Art met onze ligging – centraal in Europa en met performante internationale verbindingen – maar vooral met de sterke concentratie van kennis te maken. Daarvan getuigen de vele patenten die het Europees Octrooibureau jaarlijks aan ons land toekent. Van de 779 aanvragen die er in 2017 vanuit de sector werden ingediend, werden er 417 goedgekeurd. “Wij hebben dan misschien wel duurdere krachten, ze zijn wel hooggeschoold en sterk innovatiegericht”, vertelt Art. “Heel wat onderzoeksinstellingen zitten hier op een steenworp van elkaar, wat een ideale context is om te ondernemen.” 

Jobs, jobs, jobs

Alles samen stellen de chemie, kunststoffen en life sciences in ons land bijna een kwart miljoen mensen tewerk. In dat cijfer zitten zowel directe (90.780) als indirecte (150.000) jobs. Daarmee is de sector het buitenbeentje van onze industrie. Terwijl de tewerkstellingscijfers in de meeste andere takken van de industrie dalen, blijven die van de chemie stabiel. Tussen 2014 en 2017 kwamen er zelfs 2.500 jobs bij. “En daar zit meteen ook een van de grootste uitdagingen voor de sector”, vervolgt Art, die bij POM Antwerpen ook het jobevent We are chemistry helpt organiseren. “Om onze koppositie te behouden, zullen we voldoende nieuwe krachten moeten kunnen aantrekken. Vooral technische profielen, maar ook IT’ers en economen.”

Aan de top

Het laatste woord is aan Silvia Lenaerts, vicerector Valorisatie & Ontwikkeling aan de Universiteit Antwerpen. Ook zij heeft er goeie hoop op dat de Belgische chemie over 10 à 20 jaar nog altijd aan de top zal staan. “China is met een serieuze inhaalbeweging bezig. Wij kunnen nog altijd het verschil maken, maar dan moeten alle betrokken spelers – onderzoekers, ondernemers, overheden – bereid zijn om over het muurtje te kijken en samen aan ideeën voor de samenleving te werken.” 

Vorig artikel
Volgend artikel