Van kmo naar MNO: Hefbomen voor groei

Kmo’s vormen de basis van onze Belgische economie en hun groei is cruciaal voor het behoud van onze welvaart. “Daarvoor bestaat geen magische succesformule, maar er zijn wel enkele hefbomen”, stelt Bart Derre, lector Ondernemen & Innovatie aan HoGent.

Liefst 99 procent van de btw-plichtige ondernemingen in België zijn kmo’s. Goed voor een toegevoegde waarde van 129 miljard euro en 69,2 procent van de totale tewerkstelling in ons land. “We hebben ze dus nodig. Sterker nog: een welvarend land – mét ruimte voor non-profit en een sociaal beleid – heeft nood aan kmo’s die qua omzet en productiviteit groeien”, wakkert Bart Derre de groeiambities aan.

Tussen exploratie en exploitatie

Maar hoe groeien onze ondernemingen het best en zelfs tot ver buiten de Belgische grenzen? “Er is geen magische succesformule voor duurzame groei, maar er zijn wel enkele hefbomen. Zoals je businessmodel: om succes te bereiken, heb je een goede balans nodig tussen ‘exploratie’, het zoeken naar nieuwe strategieën, en ‘exploitatie’, het optimaliseren van je huidige strategie’. Liefst hou je hiermee al rekening van bij de start van je onderneming. Al is dat niet evident in de volatiele, complexe markt waarin we ons bevinden.”

Toch slagen enkele Belgische kmo’s erin om met succes te groeien. Zoals consultancybedrijf Quality By Design (QbD), expert in kwaliteitsbeheer in de lifescience- en healthcare-industrie. Acht jaar na de oprichting runt CEO Bart van Acker een multinationale onderneming: QbD telt meer dan 180 werknemers, verspreid over kantoren in België, Nederland, Frankrijk, Spanje, Mexico en Colombia.

Op dezelfde lijn zitten

“In België groeiden we steeds organisch: een groot netwerk uitbouwen, veel contacten leggen en snel de juiste mensen aanwerven. Ons land is goed voor bijna een kwart van de economische waarde van alle Europese biotechbedrijven. QbD vond hier dus een prima afzetmarkt, en kon ook veel expertise opbouwen”, vertelt Van Acker. “In het buitenland groeien we via gerichte overnames van complementaire bedrijven. Dat start met de markt aftasten tot je op het meest geschikte bedrijf botst. Maar het staat of valt uiteindelijk met de lokale bedrijfsleider. Er moet een match zijn, want die persoon wordt straks stakeholder in ons nieuw filiaal. Niemand kent de werknemers en de afzetmarkt zo goed als de bedrijfsleider. Belangrijk dus dat we dezelfde ambities en waarden delen. Veel samenkomen, praten en aftoetsen verzekert dat we op dezelfde lijn zitten.”

Iets waarin Bart Derre hem bijvalt: “Good governance is nog zo’n hefboom voor bedrijven die willen groeien. Daarvoor heb je nood aan adviseurs en experts, maar ook aan mensen die je durven tegenspreken. Ook in het buitenland is dat cruciaal. Werk dus samen met lokale partners of steun op een organisatie als Flanders Investment & Trade (FIT), die kan uitpakken met lokale kennis.”

Slim procesmanagement

“Internationaal ondernemen vraagt veel tijd. Je moet regelmatig ter plekke gaan, en anders heb je, omwille van de tijdsverschillen, lange werkdagen, die starten met een telefoon om 7 uur ‘s ochtends en eindigen met een videogesprek om 9 uur ‘s avonds’, vertelt Van Acker. “Hoe groter QbD wordt, hoe meer werkuren ik klop, maar je kunt niet verwachten dat je mensen hard werken als je dat zelf niet doet.”

Het feit dat een dag – ook die van een CEO – maar 24 uur telt, ziet ook Bart Derre als een uitdaging voor groeibedrijven: “Zeker als het aantal werknemers stijgt, heb je als ondernemer al snel handen tekort. Dan heb je nood aan een goede managementstructuur, niet noodzakelijk hiërarchisch, en aan slim procesmanagement, want je moet ondanks je schaalvergroting toch dezelfde kwaliteit kunnen blijven bieden. Ook dat is een hefboom voor groei. Net zoals je werknemers dat zijn: je moet de juiste mensen vinden, houden én laten evolueren. Investeer daarom in levenslang leren en kies voor ondernemende profielen – iets waar we vandaag ook volop inzetten in het hoger onderwijs. Zij stuwen je bedrijf, en dus ook de welvaart van ons land, mee vooruit.”