Duurzaam transport: Zonder vrachtwagens geen logistiek?
Als je op een gemiddelde weekdag de weg op moet, kun je niet naast de dichte drommen vrachtwagens kijken. Ondanks verwoede pogingen van de overheid om tot een modal shift te komen, blijft de vrachtwagen vooralsnog een onmisbare schakel in de logistiek.
“De overheid wil al jaren lading van de weg naar het spoor of de binnenvaart overhevelen, maar deze modal shift stagneert. De binnenvaart en het spoor zijn voor sommige ladingstromen gewoon geen alternatief. Al was het maar omdat je voor het laatste stuk, de last mile, vrachtwagens nodig hebt”, verklaart Lode Verkinderen, directeur van belangenorganisatie Transport en Logistiek Vlaanderen.
Ook Cathy Macharis, professor aan de Vrije Universiteit van Brussel en gespecialiseerd in duurzame logistiek en stedelijke mobiliteit, is zich bewust van de beperkingen van de binnenvaart en het spoorvervoer. Al valt er ook veel te verwachten van nieuwe initiatieven en innovaties. Bovendien duiken er in bijvoorbeeld stadsdistributie nu al – kleinschalige – initiatieven op die binnenvaart en fietsvervoer combineren. “Zo brengt het logistieke bedrijf Shipit lading met het binnenschip naar een distributiecentrum in Brussel, waarna ze met de cargofiets verder wordt gedistribueerd”, haalt prof. Macharis aan.
Als consument kun je echter ook je steentje bijdragen. Stel je bijvoorbeeld eens de vraag of je dat pakje écht de volgende dag al in huis moet hebben. “Als de klant accepteert dat hij langer moet wachten op zijn producten of dat hij ervoor naar een ophaalpunt moet, kan het transport efficiënter en duurzamer ingericht worden”, zegt Verkinderen. Het is immers de e-commerce die momenteel de snelst groeiende transportstroom genereert. De ‘camionetisering’ die hiermee gepaard gaat is menig stadsbestuur een doorn in het oog. Macharis voorspelt dan ook dat steden beperkingen zullen instellen. “Lading zal worden gegroepeerd in hubs aan de rand van de stad. Door te bundelen kun je de uitlevering efficiënter regelen met minder vrachtwagens.”
Als de consument zijn bezorgingsvoorkeuren wijzigt, kunnen transport en logistiek efficiënter ingericht worden.
Melkboer
“80 procent van de stadsdistributie verloopt al efficiënt”, vult Verkinderen aan. “Neem bijvoorbeeld de bevoorrading van supermarkten. Deze worden gemiddeld twee keer per dag bevoorraad door een volle vrachtwagen.” Voor de overige 20 procent valt nog wel wat efficiëntiewinst te boeken. Het leveren van bouwmaterialen bijvoorbeeld. “De stad kent talloze werven die vaak vanuit verschillende bedrijven afzonderlijk worden bevoorraad door vracht- of bestelwagens die niet optimaal beladen zijn”, legt prof. Macharis uit. “Door bestellingen van verschillende werven te bundelen op consolidatiepunten kunnen er grotere vrachten per binnenvaart aangevoerd worden.” Dat zogenaamde ‘milkrun’-principe kan vervolgens het aantal vervoersbewegingen in de stad terugbrengen.
De term verwijst naar de melkboer van vroeger die volle bussen melk aan huis leverde en lege weer meenam. “Zo’n milkrun zou ook kunnen bij thuisbezorging van boodschappen”, vertelt Macharis. “Veel mensen komen met de auto naar de supermarkt. Als je dit vervangt door efficiënte thuisbezorging kun je CO2 en auto’s verminderen.”