Maatschappelijk verantwoord ondernemen als verdienmodel
Duurzaam ondernemen zit in de lift. De zoektocht naar klimaatneutraliteit of producten of diensten met een positieve impact leidt tot nieuwe businessmodellen en producten. Bedrijven die niet meedoen, dreigen uit de boot te vallen.
De maatschappelijke aandacht voor milieu, klimaat en sociaal-welzijn noopt steeds meer bedrijven om de MVO-kaart te trekken. “Vooral de jongere generatie is zich bewuster van het milieu en de maatschappij. Zij laten zich bij hun jobkeuze en productkeuze leiden door de duurzaamheidsdoelstellingen van een bedrijf”, vertelt Jens De Vos, directeur projecten bij Voka. Hij is ervan overtuigd dat ook de wetgeving duurzaam ondernemerschap op termijn zal afdwingen. “Bedrijven die geen duurzame transitie maken, krijgen het moeilijk.”
De werkgeversorganisatie is al 25 jaar bezig met MVO en schakelde vijf jaar geleden een versnelling hoger door haar inspanningen te verbinden aan de 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) van de Verenigde Naties. De werkgeversorganisatie begeleidt haar leden met het behalen van deze SDG’s en deelt bij welslagen jaarlijks het Voka Charter Duurzaam Ondernemen uit.
Verschillende gradaties in MVO
Nadat een bedrijf drie opeenvolgende jaren het charter behaald heeft en ingezet heeft op alle 17 SDG’s, krijgt hij het VN-duurzaamheidscertificaat SDG Pioneer uitgereikt. Voka heeft samen met UNITAR en Cifal Flanders de vertaalslag van de SDG’s naar bedrijfsleven gemaakt. SDG Pioneer wordt gevolgd door het Champion-certificaat en SDG Ambassador is de overtreffende trap. In de laatste fase moeten bedrijven projecten doorvoeren waarbij ook de maatschappelijke impact van het volledige ecosysteem aangepakt wordt. Daarbij gaat men ook leveranciers en klanten houden aan duurzaamheidsprincipes.
Er zijn dus verschillende gradaties in MVO. Hoog aan het mondiale MVO firmament staat Tony Chocolonely. Het bedrijf pretendeert slaafvrije chocolade te maken door hun cacaoproducenten een eerlijke vergoeding te bieden voor hun werk. Zo heeft het een positieve impact op de maatschappij in Ivoorkust.
Alhoewel dit aanvankelijk tot duurdere chocolade kan leiden, kan men op termijn de concurrentie in prijs naar de kroon stoten, aldus De Vos. “Door de producten beter te betalen, zorgen zij voor duurzaamheid in de breedste zin van het woord en kunnen mogelijk de middelen vrijmaken voor een efficientere productie.” Volgens hem is het zeker niet gezegd dat MVO leidt tot duurdere producten. “Neem een investering in zonnepanelen. Dat is goed voor het milieu en verdient zich op termijn terug.”
Bedrijven die geen duurzame transitie maken, krijgen het moeilijk.
Nieuwe businessmodellen
Behalve producten met een duurzaam signatuur, zoals de repen van Tony Choconelly, kan MVO ook resulteren in nieuwe business modellen. Een voorbeeld is bijvoorbeeld Etap Lighting uit Malle. Dat bedrijf ontwikkelde enkele jaren geleden het product LaaS, ‘Light as a Service’. Bedrijven kopen daarmee niet langer armaturen en lichtinstallaties, maar zij nemen licht af als een dienst. Etap blijft eigenaar van het materiaal en zorgt gedurende de looptijd voor het contract dat de verlichting optimaal werkt.
De circulariteit van het systeem staat in dit concept centraal, de natuurlijke grondstoffen worden gerecycleerd waardoor de impact op het milieu beperkt wordt. “We beschikken over de kennis, de middelen en de marktkanalen om het product een tweede, derde te geven”, verklaart Etap.
Verminderd energieverbruik
Bedrijven die van deze dienst gebruik maken en zodoende duurzamer ondernemen, hoeven niet perse duurder uit te zijn. Etap wijst op de energie-efficiëntie van haar producten. Een nieuwe verlichtingsinstallatie gaat gepaard met een daling in energieverbruik. “Meestal zal deze besparing opwegen tegen de vaste vergoeding voor de verlichting”, klinkt het.
De Vos noemt nog het voorbeeld van Nnof, uit Vilvoorde, dat kantoorinrichtingen verzorgd. Recent is het gestart met het recyclen van gebruikte kantoormeubilair. Ook daar is een stijgende vraag naar.