Nergens beter dan… op kantoor?
Drie dagen per week op kantoor en de overige twee van thuis uit. Dat is zo ongeveer de consensus en gemiddelde respons wanneer men bedrijven vraagt hoe het kantoorleven er in een postcoronatijdperk zal uitzien. Die shift zal ervoor zorgen dat ook de indeling en de functionaliteiten van het kantoor zullen veranderen.
Veranderende hoofdfunctie
De kans is klein dat we nog met z’n allen van maandag tot vrijdag op kantoor zullen doorbrengen. Daardoor zal de functie van het kantoor veranderen. “De hoofdfunctie van het kantoor is om het bedrijf, het merk zelf, en het individu met elkaar te verbinden”, zegt Ruud Belmans. Hij is creative director bij WeWantMore. “Zoals we dat al zien in de retail, zal het kantoor dienen als ’flagshipstore’ dat het merk vertegenwoordigt in de fysieke wereld, ter ondersteuning van hun online aanwezigheid. De tweede functie van het kantoor is het brengen van sociale cohesie. Want een goede sfeer op het werk bevordert de prestaties.”
Deze evolutie zal een impact hebben op de kantooroppervlakte. Die zal doorgaans krimpen en een grotere focus leggen op ontspanning, zegt Reginald Schellen. Hij is architect en oprichter van Schellen Architecten. “Het kantoor wordt vooral ontmoetingsruimte. De inkom en de cafetaria winnen erg aan belang. Het zijn plaatsen die de sfeer kunnen bepalen. Een goede en warme, bijna huiselijke sfeer is vandaag de norm geworden. Vooral jonge mensen hechten hier veel belang aan.”
Flexibiliteit
De informele ruimtes zullen een groter deel van het kantoor innemen. En de werkruimtes zelf zullen ook wat aanpassingen ondervinden. “Flexibiliteit is het kernwoord voor het kantoor van morgen”, zegt Belmans. “Om efficiënt te kunnen werken moet het mogelijk zijn de bureaus per project of opdracht aan te passen. Zodat er aparte eilanden gecreëerd kunnen worden om de juiste mensen samen te krijgen. Het is belangrijk om deze veranderlijkheid van in het begin te incorporeren in het design van het kantoor. Een voorbeeld hiervan is het beperken van tussenmuren. Want die zouden zorgen voor een beperking van de mogelijkheden tijdens het aanpassen van het kantoorlandschap”, haalt hij aan.
Relaxruimtes en sportfaciliteiten
Bedrijven zoals Google staan ervoor bekend erg in te zetten op relaxruimtes en sportfaciliteiten, maar is dit wel haalbaar voor de kmo? Belmans: “Voor een kmo zou het onhaalbaar zijn om een groot deel van de kantooroppervlakte kwijt te raken ten voordele van een fitness bijvoorbeeld. Toch wil dit niet zeggen dat kleinere bedrijven hier geen mouw aan kunnen passen. Ze kunnen bijvoorbeeld de samenwerking aangaan met een fitnesscentrum waarbij de werknemers een voordelig abonnement kunnen krijgen.”
“Er mag geen druk ontstaan om zoveel mogelijk oppervlakte te reserveren voor ontspanning op kantoor”, vult Schellen aan. “Toch zijn kleine aanpassingen mogelijk. Werknemers komen bijvoorbeeld vaker met de fiets naar het werk, dan is de aanwezigheid van een douche geen overdreven luxe.” Wat naadloos aansluit bij een ander focuspunt van de pandemie: onze hygiëne. Ook dat leidt tot veranderingen op kantoor. “Bij het sanitair zal er bijvoorbeeld voorzien worden dat lavabo’s verder uit elkaar staan zodat mensen niet te dicht op elkaar gepropt staan”, geeft Schellen als voorbeeld.
“Of een lift waarbij het niet nodig is om de druktoetsen handmatig in te voeren zodat er geen bacteriehaard gecreëerd wordt. Daarnaast kan het handig zijn als bedrijf om aan de hand van een app te observeren hoeveel mensen er op de werkvloer zijn. Er kan dan op voorhand gereserveerd worden wie wanneer op kantoor aanwezig zal zijn zodat er nooit een te grote bezetting aanwezig is.” Ruud Belmans vult aan: “Een goed ventilatiesysteem en CO2-meters zijn de nieuwe norm. Het zijn essentiële zaken die van in het begin moeten worden opgenomen in het ontwerp van het kantoor.”
Zo functioneel mogelijk werken
Flexibiliteit van zowel de werknemers als de werkomgeving is ook essentieel om zo functioneel mogelijk aan het werk te kunnen. Vaste structuren op kantoor zullen verdwijnen omdat elke ruimte voor zo veel mogelijk doeleinden moet ingezet kunnen worden. Schellen: “De jonge generatie is minder materialistisch, ‘delen’ krijgt voorrang op ‘hebben’. Dit is een goede attitude omdat we overgaan naar een kantoor waar niet iedereen een vaste plaats heeft.” Ruud Belmans concludeert: “De pandemie versnelde de evolutie van het kantoor. Daarbij is het belangrijk dat we ons blijven inzetten om tijdens de constructie van kantoren zo milieuvriendelijk mogelijk te werk te gaan, zodat niet enkel onze manier van werken maar ook onze algemene attitude menselijker wordt.”