Zorg dragen voor het zorgpersoneel

Het applaus mag dan wel uitgedoofd zijn, toch blijft de zorgsector het hoofd bieden aan de crisis. Geen enkel personeel heeft zo snel moeten schakelen en zich zo vaak moeten aanpassen aan de veranderende omstandigheden. Dat was ook op vlak van hr een hele uitdaging.

Performantie en welbevinden van personeel

Jan Van Raes, hr-directeur van het Universitair Ziekenhuis Brussel, getuigt over een turbulent jaar waarbij de veerkracht van het personeel als nooit tevoren op de proef werd gesteld. Het ziekenhuis van de Vrije Universiteit Brussel telt bijna 4000 medewerkers. Een hele uitdaging dus om de performantie en het welbevinden van het personeel te kunnen blijven garanderen onder deze uitzonderlijke omstandigheden. 

Cruciale functie

Van Raes beaamt dat het een bijzonder intensief jaar was. “Maar gelukkig hebben we voorbereidingen kunnen treffen voor het virus bij ons toesloeg. Door het internationale karakter van de pandemie was de urgentie en draagkracht groot. Bovendien hebben we dankzij de beelden uit Italië tijdig kunnen anticiperen.” De aanpassingen en het tempo waren niet te onderschatten, maar in de zorg was er wel een concreet doel. “Terwijl veel sectoren werden stilgelegd, konden zorgmedewerkers een cruciale functie vervullen. Vaak is niets mogen of kunnen doen nog erger”, zegt Van Raes. 

Kracht van dienstverlening

De kracht van de dienstverlening ligt nergens zo hard in handen van het personeel als in een ziekenhuis. UZ Brussel moest hun beleid regelmatig bijstellen om in te spelen op de veranderende omstandigheden. “Overleg en open communicatie naar het personeel toe heeft ervoor gezorgd dat we wendbaar konden blijven inspelen op de veranderingen. We zijn steeds transparant geweest over bijvoorbeeld schaarste op vlak van beschermingsmateriaal, het aantal beschikbare bedden, de opbouw of afbraak van afdelingen of de distributie van vaccins naar woonzorgcentra. De CEO heeft het personeel bijna dagelijks toegesproken via streaming, wat de draagkracht en betrokkenheid zeker heeft bevorderd.”

Veerkracht

Naast communicatie is ook veerkracht een belangrijke factor gebleken voor het welbevinden van personeel in deze veeleisende omstandigheden. “We waren reeds voor de crisis overtuigd van de meerwaarde van een geïntegreerd welzijnsbeleid en hadden hier al een solide basis voor gelegd. Door de coronacrisis is het belang ervan wel extra duidelijk geworden, waardoor we er de laatste paar maanden actief op hebben ingezet. Daarnaast hebben we ook extra geïnvesteerd in psychologische ondersteuning. Medewerkers hebben vaak snel moeten switchen tussen afdelingen. Sommige zorgverleners werden daardoor plots geconfronteerd met overlijdens, terwijl dat in hun normale functie niet het geval was. Om met deze confronterende situaties om te gaan is ondersteuning geen luxe, maar een noodzaak.”

Tekorten aan specifieke profielen

De omstandigheden hebben ook een aantal tekorten aan specifieke profielen blootgelegd. “In het bijzonder technisch geschoolde verpleegkundigen”, zegt Van Raes. “We hebben hier enerzijds op ingespeeld door heel gericht personeel te rekruteren en anderzijds door opleidingspakketten op maat van de knelpunten en de medewerkers te organiseren. We hebben daarbij voornamelijk ingezet op digitale leermogelijkheden die tot stand kwamen door een nauwe samenwerking tussen de betrokken departementen en ondersteunende diensten.”

Uitgekiende personeelsplanning

Ook vermoeidheid kan een grote impact hebben op de kwaliteit van de zorg. “Om de performantie van de medewerkers te kunnen waarborgen, hebben we door een uitgekiende personeelsplanning getracht om rusttijden te maximaliseren en thuiswerk te optimaliseren. Daarnaast hebben we door leuke initiatieven zoals pizza- of frietjesdagen de sfeer proberen te verlichten. In de eerste golf was er veel appreciatie van buitenaf en kregen we vaak chocolade en andere attenties toegestuurd. Dat hebben we vanaf de tweede golf intern proberen op te vangen. De medewerkers zijn het kloppende hart van de zorg, daarom willen we ook na de crisis verrassingsmomenten of themadagen blijven organiseren om onze appreciatie te tonen”, besluit Van Raes.