Zo geef je je (klein)kind een appeltje voor de dorst

Wil je je (klein)kinderen een financieel duwtje in de rug geven? Van een belegging tot een schenking of een vrijwillige erfenissprong: de mogelijkheden zijn legio. Maar om kosten te vermijden, let je best op de kleine lettertjes. 

Door te beleggen zorg je ervoor dat het bedrag dat je afstaat steeds verder aangroeit. Je begint er dus best al mee nog voordat je kind of kleinkind geboren is. Want hoe langer de beleggingshorizon, hoe groter de samengestelde interest. “Via die samengestelde interest wordt je jaarlijkse rente niet alleen op je startkapitaal berekend, maar ook op je rente van het vorige jaar. Als je consistent belegt, en dat kan zelfs met 5 euro per maand, groeit de interest dus steeds verder aan”, legt Charlotte Van Brabander uit, die met haar bedrijf Slim Sparen leert hoe je je weg vindt op de beurs. “Geld maakt geld. De kracht zit ’m in de exponentiële groei. Je gaat niet van 1 naar 2 naar 3 naar 4, nee, je gaat van 1 naar 2 naar 4 naar 8.” Als je elke dag een pakje sigaretten rookt, kost je dat 6 euro. Als je die gewoonte opgeeft, spaar je elke maand 180 euro uit. “Dat bedrag beleggen op de beurs, aan een gemiddeld rendement van 8 procent, gedurende pakweg 30 jaar, levert je 244.691,74 euro op. Dat is bijna 4 keer het bedrag dat je je kleinkind geschonken zou hebben zonder te beleggen.” 

Je kunt beleggen op een aparte effectenrekening op naam van je (klein)kind, maar nog beter is beleggen op je eigen account. “Anders geef je het belegde bedrag automatisch uit handen zodra je (klein)kind 18 jaar wordt. Als het op die leeftijd nog niet voldoende financiële educatie heeft, zal het die pakweg 10.000 euro misschien meteen cashen”, legt Van Brabander uit.

Idealiter word je een doe-het-zelfbelegger. “Bij een commercieel fonds van de bank zit je niet alleen met instap- en uitstapkosten, maar betaal je jaarlijks ook 2 procent beheerskosten op je opgebouwde kapitaal. Een goed alternatief zijn ETF’s: exchange traded funds of trackers. De Vanguard S&P 500 volgt de index van de 500 grootste bedrijven van Amerika en boekte de laatste 30 jaar een rendement van maar liefst 9,8 procent. Je koopt trackers zelf via platformen als Degiro.”

Levensverzekering

Ook een levensverzekering is een beleggingsvorm. “Maar die wordt pas uitbetaald wanneer je sterft”, zegt notaris Joni Soutaer. “En je moet er successierechten op betalen. Alleen de eerste 12.500 euro per erfgenaam in rechte lijn zijn vrijgesteld.”

En dan is er nog de schenking van roerende goederen. Die kun je wel of niet registreren. “Als oma de schenking van een som geld of waardevol schilderij registreert, betaalt het kleinkind 3 procent schenktarief. Als oma de maand erop overlijdt, hoeft er niets meer betaald te worden”, legt Soutaer uit. “En als oma ervoor kiest de bankgift niet te registreren, moet er ook geen schenkbelasting worden betaald. Maar, en daar zit het addertje, als ze binnen de drie jaar na de gift overlijdt, betaalt het kleinkind erfbelasting. En die is minder voordelig dan de schenkbelasting.”

Erfenissprong

Ook vastgoed schenken is een manier om de fiscus te omzeilen. “Let wel: bij een schenking geldt het principe ‘gegeven is gegeven’. Je huis behoort dus onherroepelijk aan je (klein)kind toe”, waarschuwt Soutaer. “Veel mensen schenken met voorbehoud van vruchtgebruik. Jij blijft in je woning wonen of verhuurt die. Enkel de naakte eigendom zit bij je (klein)kind. De schenkbelasting, die voordeliger is dan erfbelasting, hangt af van de waarde van het goed.”

Het klassieke testament is natuurlijk ook een optie. “Een eigenaardigheidje is de vrijwillige erfenissprong: je opa sterft en je mama zegt: ik doe afstand van mijn erfenis en laat die onmiddellijk naar mijn kinderen gaan. Zo betaal je slechts één keer erfbelasting. Een doorgeefschenking kan ook: je mama aanvaardt de nalatenschap, maar schenkt binnen het jaar na de dood van opa een deel van de erfenis aan haar kinderen. De reeds betaalde erfbelasting mag ze in mindering brengen van de schenkbelasting.”