huid
Business

Een kuur voor iedere kwaal

26.06.2021
door Sophie Pycke

De warme zomerdagen zijn niet altijd even lief voor onze huid. Insectenbeten, zonnebrand of allergische reacties kunnen hardnekkig zijn. We vroegen aan drie dermatologen hoe we ons kunnen beschermen tegen deze zomerse huidkwaaltjes. 

huidProf. dr. Jan Gutermuth

Verbonden aan UZ Brussel
Insectenbeten en -steken

Wie of welke huidtypes zijn extra gevoelig aan deze huidkwaal? 

“Er bestaat geen specifiek huidtype dat significant meer last heeft van beten of steken. We merken wel dat mensen die gevoelig zijn voor insectenbeten er de laatste jaren harder op lijken te reageren. De echt gevaarlijke reacties gebeuren op bijen- en wespengif. Je kunt een anafylactische shock krijgen, waardoor je misselijkheid, diarree of ademhalingsstoornissen ervaart. In het ergste geval zwelt je tong op en kun je het bewustzijn verliezen. Ben je na een steek kortademig of wordt de huidreactie snel meerdere vierkante centimeters groot, dan laat je je best testen in een allergologisch centrum. Specifieke immunotherapie, die het immuunsysteem leert omgaan met het gif, is erg succesvol.”

Hoe kun je de huidaandoening voorkomen of de symptomen verminderen?

“Antihistaminica nemen is meestal de eerste stap. Dat zijn middelen die de werking van het lichaamseigen histamine onderdrukken, een stofje dat in bepaalde cellen ligt opgeslagen en vrijkomt als het lichaam in contact is geweest met een allergeen. Een tweede stap is cortisone in de vorm van tabletten, crème of injectie. Bij een wespen- of bijenallergie is de epipen een belangrijke behandeling. Dit is een voorgevulde spuit die de patiënt altijd bij zich heeft en op elk moment zelf kan toedienen. Om onschuldige maar vervelende muggenbeten tegen te gaan, kun je zelf wat doen in de tuin. Leeg alle kleine reservoirtjes water, zoals tuinpotten of schalen, zodat de mug in dat water geen eitjes kan leggen.”

Bestaan er alternatieve manieren om de symptomen te onderdrukken?

“Er zijn heel wat huismiddeltjes die soelaas zouden bieden, maar aangezien er geen klinische studies over bestaan, kunnen we niet met zekerheid zeggen dat die middeltjes ook efficiënt zijn. Een opengesneden ajuin of aloë vera zouden jeuk en pijn verlichten. Gewoon koelen werkt altijd omdat je zo de zenuwen manipuleert die de jeuksignalen doorgeven naar de hersenen. Ook warmtepennen hebben hun nut al bewezen. Die zijn uitgerust met een keramisch plaatje dat opwarmt tot 50°C. Een korte aanraking van een paar seconden op de plaats van de beet schakelt de vervelende werking van het gif uit. De hitte schakelt de eiwitten uit die de jeukende reactie veroorzaken. En voorts: niet te veel krabben.”

kwaalDr. Jetske Ultee

Zonnebrand

Wie of welke huidtypes zijn extra gevoelig aan deze huidkwaal? 

“Vooral vrouwen met een licht huidtype hebben last van zonneallergie. Je krijgt blaasjes, rode huid en/of jeuk. Bij herhaalde zonblootstelling nemen de klachten af. Gebruik altijd zonnebrandcrème die óók beschermt tegen UVA-straling, wat de allergie veroorzaakt. Ook warmte-uitslag in de vorm van heldere en/of rode, jeukende bultjes komt vaak voor. Als de zweetkliertjes hard moeten werken, komt er zoveel transpiratie vrij dat de uitvoergangetjes vollopen en verstopt raken. Je ziet dit vaak bij pasgeboren baby’s die te warm aangekleed zijn en bij wie de zweetkliertjes nog niet goed ontwikkeld zijn. Draag lichte en losse kleding uit natuurlijke stoffen zoals katoen. Vermijd vette crèmes. Koel met natte doeken.”

Hoe kun je de huidaandoening voorkomen of de symptomen verminderen?

Wees voorzichtig met je cosmetica. Die bevatten soms stoffen die in combinatie met zonlicht pijn en zwelling van de huid kunnen veroorzaken. Denk aan bepaalde zonnefilters in zonnebrandcrèmes zoals oxybenzone of geur- en kleurstoffen zoals lime, orange, bergamot, tangerine, lavendel, grapefruit, rozemarijn, vijg, angelica, sint-janskruid en gember. Het is dus verstandig om zonlicht gedurende 12 uur te vermijden na het aanbrengen van deze oliën. Extra tip: ook opletten met je cocktails. Bij de zogenaamde margarita rash krijg je brandplekken en blaren die ontstaan door een combinatie van zonblootstelling en citrusextracten op de huid. Pas dus op met dat schijfje limoen in je glas.” 

Bestaan er alternatieve manieren om de symptomen te onderdrukken? 

“Theeboomolie heeft een ontstekingsremmende, antibacteriële en gistdodende werking en wordt daarom gebruikt bij acne- en rosaceaklachten. Maar wees er echt voorzichtig mee en verdun de olie áltijd met water in een verhouding van één op drie, want zelfs verdund kan deze olie toch nog huidirritatie veroorzaken. Als je last hebt van roodheid of irritatie na zonblootstelling is een bad met havermout altijd een goed idee. Strooi ongeveer 40-50 gram havermout in een bad met lauwwarm water. Blijf ongeveer 15 minuten in het bad liggen. ’s Avonds kun je op de geïrriteerde plekjes doeken leggen die gedrenkt zijn in melk en water.”

huidProf. Dr. Thomas Maselis

Verbonden aan KU Leuven
Allergieën

Wie of welke huidtypes zijn extra gevoelig aan deze huidkwaal? 

“Er is een erfelijke invloed: allergie komt voor bij 1 op de 10 kinderen. Als een van de ouders een allergie heeft, heeft het kind 40 procent kans om ook een allergie te ontwikkelen. Hooikoorts komt erg vaak voor, vanaf de lente tot de herfst. In een eerste stadium krijg je tranende ogen en een loopneus. Volgende stadia laten zich kenmerken door ontsteking van het neusslijmvlies, de keel en eventueel de longen. Ook mensen met een atopie gaan op veel stoffen allergisch reageren. Dat zijn mensen met een zeer droge huid die snel een allergische reactie vertoont. Als bijvoorbeeld pollen, huisstof of dierenhaar op die huid terechtkomen, ontstaat er jeuk en eczeem. Hooikoorts en atopie komen vaak samen voor.” 

Hoe kun je de huidaandoening voorkomen of de symptomen verminderen?

“Geneesmiddelen zoals antihistaminica zullen de allergische reactie en dus ook de jeuk, de tranende ogen en piepende ademhaling efficiënt onderdrukken. Vroeger lokten die stoffen vermoeidheid uit, maar modernere producten dringen veel minder goed door de hersenbarrière en worden veel beter verdragen. Eenmaal de ontsteking is opgetreden, wordt in de klassieke geneeskunde overgegaan op een kort kuurtje met corticoïden. Die kuur is bijzonder effectief, maar moet zo snel mogelijk worden afgebouwd omdat die stoffen toch redelijk wat nevenwerkingen hebben bij langdurig gebruik. Bij een zeer ernstige allergische reactie met bloeddrukval of shock kan een inspuiting met epinefrine levens redden.” 

Bestaan er alternatieve manier om de symptomen te onderdrukken?

“Je kunt online, via ‘pollen-nieuws’, in de gaten houden hoe hoog de pollenbelasting die dag is. Als je toch met pollen in contact komt, neem dan antihistaminica. Bij chronische last is immunotherapie een betere oplossing. Die techniek richt zich op de oorzaak van de allergie. Patiënten krijgen het allergeen waarvoor ze gevoelig zijn gedurende langere tijd aan lage dosis toegediend via smelttabletjes of inspuitingen. In de loop van de behandeling went het afweersysteem aan het allergeen zodat dat de patiënt minder gevoelig wordt voor dat allergeen waardoor de allergieklachten verminderen of zelfs uitblijven. Het lukt niet altijd, maar deze therapie is zeker het proberen waard.”

Vorig artikel
Volgend artikel