Flitsbezorgingen: een snelle, maar ook een lange groei?

Binnen het kwartier een zak chips of fles melk thuis geleverd krijgen: snelheid en gemak staan voorop bij ‘flitsbezorgingen’. En dat slaat aan. De sector groeit net zo hard als zijn naam doet vermoeden. Maar is die groei ook van lange duur? 

Vorig jaar gingen de eerste flitsbezorgers van start in ons land. Zij beloven ons – razendsnel en tegen een al even scherpe prijs – boodschappen aan huis. “Een logische evolutie, aangezien we steeds meer online kopen en leveringen steeds sneller werden, maar geen vanzelfsprekende”, zegt Els Breugelmans, retailexpert en professor marketing aan KULeuven. “Verse voedingsmiddelen laten zich immers niet zo vlot opslaan en leveren. Dat maakt dat de kosten fors hoger liggen dan bij boeken of kleding, terwijl de marges klein zijn. Net daarom zetten supermarkten in ons land bij online bestellingen in op pick-up points. Daarbij neemt de consument de moeilijkste en duurste last mile voor zijn rekening.”

Het huidige businessmodel maakt het flitsbezorgers dan ook onmogelijk om vandaag al winst te maken. “Maar daar draait het voor hen ook nog niet om. Wel om penetratie: ze willen de eerste zijn op de markt om daarna te kunnen doorgroeien”, verduidelijkt Breugelmans, die het vergelijkt met hoe Zalando ooit begon. “Wie had toen gedacht dat we vandaag massaal kleding online zouden kopen? Er moest in het begin ook véél geld tegenaan gegooid worden. Nu, bijna vijftien jaar later, kan het bedrijf eindelijk beginnen kijken naar zijn winstgevendheid.”

“Wereldwijd werd er al meer dan 10 miljard euro in flitsbezorgingen gepompt. Investeerders dragen de kosten – en de verliezen – om toch maar zoveel mogelijk klanten voor zich te winnen”, vertelt platformeconomie-expert Martijn Arets, die de flitsbezorgingen ziet boomen in thuisland Nederland. “Je moet tijdens de middag maar eens langs een schoolplein gaan: de flitskoeriers pakken er in rijen samen om broodjes, snacks en drankjes te leveren. En de jonge, drukke tweeverdieners maken er ’s avonds dan weer vlot gebruik van.”

Intussen gingen supermarkten Jumbo en Albert Heijn er ook al een samenwerking aan met de flitskoeriers. “Dat kost hen vandaag nog meer dan het opbrengt, maar ze garanderen zo wel hun bestaansrecht”, aldus Arets. “Hun klant blijft en zal later zijn grote aankopen bij hen doen, wat dan weer wel winst oplevert.” Ook professor Breugelmans ziet er voordelen in: “De standaard retailer heeft tal van winkelpunten en dus ook magazijnen, van waaruit de lokale distributie vlot en snel zou kunnen verlopen. Tegelijk koopt hij in grote hoeveelheden aan, waardoor de prijs lager ligt. Dat is mooi meegenomen voor de flitskoerier, die op zijn beurt de lastige last mile voor zijn rekening neemt.” 

Al zijn de uitdagingen daarmee nog niet van de baan, waarschuwt Arets: “Er zijn nog wel wat sociaal-maatschappelijke hindernissen. Buurtwinkels verdwijnen en worden distributiecentra – de zogenaamde dark stores – waar veel koeriers rond samentroepen, e-bikes racen je voorbij op het voetpad… De lokale overheden zijn – tja – in snelheid gepakt, maar zullen nu toch goede afspraken moeten maken.” Ook aan het verdienmodel zal nog gesleuteld moeten worden, voorspelt professor Breugelmans: “Met de lage marges en hoge kosten lijkt het me onwaarschijnlijk dat dit financieel houdbaar is. Ik verwacht dan ook een aanpassing van bijvoorbeeld het productengamma of de levertijden. Of misschien wel een mix van duurdere flitsleveringen en goedkopere ingeplande bezorgingen. Uiteindelijk zie ik één of twee grote aanbieders per regio overblijven.”

Aan klanten zullen die volgens Arets alvast geen gebrek hebben: “De jongeren zijn het al helemaal gewend en zullen later gewoon ‘snel online’ verder shoppen. Dus ja, flitsbezorging is een blijver. Het voorziet in een nieuwe – door zichzelf gecreëerde – behoefte, en nu het er is, vinden sommigen het wel erg handig om die banaan of cola snel aan huis geleverd te krijgen. Dat gemak zullen we niet snel meer loslaten.”